Oryantiring Nedir ve Nasıl Oynanır 2022

Oryantiring Nedir ve Nasıl Oynanır, Oryantiring Oyun Kurallarını anlatmadan önce Oryantiring sporunu basit bir şekilde anlatmam gerekirse; labirent içerisinde yol bulmak diyebiliriz. Yön bulmak odaklı olduğu için de genelde bu sporun şehirden uzakta dağlık veya ormanlık arazilerde yapılması uygun görülür.  Fakat son yıllarda sporun popülerliğini artırmak için şehir içinde ve hatta alışveriş merkezlerinde bile bu sporun etkinliklerin yapıldığını görmek mümkün.

Önceden yerleştirilmiş hedefleri harita yardımıyla en kısa sürede bulmanın hedeflendiği oryantiring oyunu, son yıllarda Türkiye’de de yaygınlaşmaya başladı. Pek çok ülkeye yayılmış bir kitle sporu olan Oryantiring ise İsveç’te on binlerce sporcuyu bir araya getirmektedir.

Oryantiring Nedir ve Nasıl Oynanır

Peki, oryantiring nedir ya da nadir de olsa kullanılan adıyla “Orieentiring” sporu tam olarak nedir?

Oryantiring Nedir

Oryantiring Nedir dediğinizi duyar gibiyim. O halde anlatmaya başlayayım. Oryantiring  harita yardımıyla her türlü arazide yapılabilen yön bulmayı içeren, zamana karşı yapılan bir spor dalıdır. Farklı arazi koşullarında yapılabilse de genellikle ormanlık veya dağlık arazide yapılması tercih edilmektedir. Bu spor çoğu ülkede federasyonlar halinde örgütlenmiştir ve belirli kurallar çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.

Oryantiring’i benzerlerinden ayıran en önemli unsurların; koşarken takip edilecek bir liderin veya işaretlenmiş bir parkurun olmaması ve bulunulan lokasyondan, gidilmesi gereken yere ulaşmak için her sporcuya göre değişen sonsuz sayıda farklı seçenek olması diyebiliriz.

Sporcuların hem kendi özelliklerini, hem diğer sporcuları, hem de içinde bulundukları arazinin özelliklerini dikkate alarak en doğru kararı en kısa süre içinde vermeleri, bir başka deyişle fiziksel vücut kapasitelerine ek olarak mutlaka zihin yeteneklerini de kullanmaları gerekmektedir.

Oryantiringin bu özelliği yarışmacılar arasındaki fiziksel özellik avantajını ortadan kaldırmakta olup yarışmanın başında neredeyse tüm sporcuları eşit hale getirmektedir.

Oryantiring Tarihi

Oryantiring veya doğduğu ülkenin dili olan İsveççede “Orientering” olarak geçen bu spor ilk kez  1897 de yapılmıştır fakat İlk resmi faaliyeti  ise 1918 yılında İsveç’te Albay Ernst Killander tarafından yapılmıştır. İlk kez yapılan bu yarışa katılanların çoğunluğu genç olmakla birlikte 220 kişiden oluşmaktadır. Bu yarış ile beraber “Orienteering sporu” için kurallar yavaş yavaş şekillenmeye başlamıştır.

1918’den sonra bu spora hızla ilgi artmış olup ülkedeki en yaygın spor dallarından biri olmayı başarmıştır. İskandinav ülkelerindeki yoğun organizasyonlar ilk önce İsviçre,  Sovyetler Birliği ve daha sonra ise Macaristan’a sıçramıştır.

Peki Kuzey insanları bu sporu ne kadar mı sevmiş? Gelin hemen cevap vereyim;

1940’lara doğru sadece İsveç’te 380 bin kişinin oryantiring yaptığını bilmek bir fikir verecektir sizlere. 1961 yılında kurulan Uluslararası Orienteering Federasyonu (IOF) ise bugün bir çok ülkenin (60’dan fazla) üye olduğu bir örgüt halini almıştır.

Oryantiring Türleri “Disiplini”

Uluslararası Oryantiring Federasyonunun kabul ettiği dört Oryantiring disiplini vardır. Bunlar;

Koşu (Foot O): En yaygın Oryantiring branşıdır. Yürüyerek veya koşarak yapılabilir. Hem kas, hem zihin becerileri kullanıldığından yürüyüş yapabilen ve hafif tempoda koşabilen herkes katılabilir.

Dağ bisikleti (MTB O): Kuralları koşu Oryantiring’ine benzerdir. Mesafeler çoğu kez daha uzun, harita ölçeği daha büyüktür. Yarışmacılar haritalarını gidona tuttururlar. Bisiklet kullanabilen ve Koşudaki kuralları karşılayan herkes katılabilir.

Kayak (Ski O): Kuzey disiplini kayağıyla yapılır. Kros kayak yapabilen herkes katılabilir.

Patika (Trail O): Özellikle engellilere (görme engelliler hariç) yönelik, hız unsurunun geri plana itilip harita okuma unsurunun vurgulandığı Oryantiring branşıdır. Tekerlekli sandalye ile katılan bir sporcu ile koşabilen bir sporcu eşit koşullarda yarışabilir beraber yarışabilir.

Bunlar dışında; yapıldığı araziye, kurallarına ve zamana göre pek çok oryantiring türü vardır.

Bayrak Oryantiring: Takımlar halinde yapılır ve her yarışmacı bulması gereken hedefe ulaştığında aynı takımdan başka bir sporcu sonraki hedefi bulmak için alana yönlendirilir.

Skor Oryantiring: Bu türdeki amaç; belirlenen sürede çok sayıda hedef bulmaktır. Zaman dolduğunda bireylerin veya takımın bulduğu hedefler sayılır, çıkan sayıya göre puanlama yapılır.

Macera Oryantiring: Macera yarışlarının önemli bir öğesi olan Oryantiring’i bu türde bisiklet, kano, tırmanış vb. zor fiziksel ve ruhsal şartlarda yapılanı olarak tanımlayabiliriz.

Park Oryantiring: Şehir içindeki parklarda – yeşil alanlarda, kampüslerde vb. alanlarda yapılır. Şehir içi Oryantiring etkinlikleri İstanbul’daki Kapalıçarşı gibi labirentimsi mekânlarda da yapılabilmektedir.

Gece Oryantiring: Bu etkinlik karanlıkta yapılmaktadır ve sporcular kafalarına, kafa lambası tarzı aydınlatma eşyası takar.

Dağ maratonu: Normal Oryantiring’e göre çok daha geniş ve daha zorlu arazide yapılan bir dayanıklılık sporudur. Bir günden uzun da sürebilir kısa da. Yarışmacılar yanlarında belirli kamp malzemelerini taşımak zorundadırlar.

Oryantiring Nasıl Oynanır ve Oryantiring Oyun Kuralları

Oryantiring yarışmaları yaş kategorilerine göre yapılır bundan dolayı rakipleriniz yaşıtlarınız olmak zorundadır. Yarışmalar 10 yaş kategorisiyle başlayıp üst yaş sınırı söz konusu değildir. Çocuk yaşta başlayan ve harita okuma yeteneği olan kişiler daha başarılı olmaktadır.

 

Haritadaki, Yer ve yerin özellikleri uygun renkle gösterilir.

• Mavi: Suyu (Göl, Deniz, Nehir, Kuyu vb. ) temsil eder ve suyun derinliğine göre koyulaşır.
• Siyah: Doğal olmayan, İnsan tarafından yapılan şeyleri gösterir. Köprü, Demiryolu, Patika, Yol vb.
• Sarı: Açık alanları gösterir.
• Yeşil: Orman, Otlak vb. yerleri gösterir. Rengin koyu olması yeşilliğin yoğunluğu gösterir.
• Kahverengi: Yükseltileri gösterir (Tepe, Girinti vb.). Koyulaştıkça yükseklik artıyor demektir.

Oryantiring de sporcular kendilerine verilen yarışma bölgesinin haritasında belirtilmiş hedeflerine (kontrol noktalarına) sırasıyla ve en kısa sürede ulaşmaya çalışırlar. Kontrol noktalarını bulmak için harita ve pusuladan yardım alırlar. Kontrol noktalarında ise 30cm X 30cm ebadında turuncu-beyaz bayraklar  ve zımba bulunur. Yarışmacılar bayrağın yanındaki zımbayı ellerindeki fişe (kontrol kartına) basarak kontrol noktasına ulaştıklarını kanıtlarlar.

Bazı yarışmalarda ise zımba ve kontrol kartı yerine elektronik bir sistem de kullanılmaktadır. Bitiş çizgisine ulaştığınızda hakemler sizin noktaları bulup bulmadığınızı ellerinde bulunan anahtar kart ile kontrol ederler.

İki hedef arasında hangi yolu izleyeceğine yarışmacı kendi karar verir. Amaç hedefleri en kısa sürede tamamlamaktır. Tüm hedeflere ulaşmayanlar veya ulaşamayanlar çoğunlukla diskalifiye edilir. Yarışmacıların birbirini izlememesi için genellikle birkaç dakika arayla çıkış verilir. Yarışmacılar parkur boyunca karşılaşsalar dahi birbirlerini izlemeleri kesinlikle yasaktır.

Parkuru en kısa sürede ve doğru tamamlayan yarışmacı yarışmayı kazanır. Oryantiring Oyun Kuralları bu şekilde.

Araçlar

Harita: Oryantiring haritası, topografik haritanın üzerine ev, dere, kuru dere, sel yatakları, bitki örtüsü, tümsek, kaya, küçük çukur, su kanalları, elektrik telleri vb. unsurların işaretlenmesiyle oluşturulur. Ölçek oranı genelde 1:25.000 – 1:50.000 aralığında olur. Eş yükselti eğrileri, arazideki ayrıntıların görülmesine imkân verecek şekilde 5 ila 25 metre sıklığında çizilir. Harita, yarışmayı düzenleyenler tarafından hazırlanarak sporculara yarışma öncesinde verilir.

Kontrol Kartı: Yarışmacıların kontrol noktalarına gittiklerini kanıtlamaları için kontrol kartı sporculara yarışma öncesinde verilir ve yarışmacılar kontrol noktalarındaki zımbaları bu karta basar. Bazı yarışmalarda ise zımba ve kontrol kartı yerine elektronik sistem (SI) uygulanmaktadır.

SI: Sporcular ellerindeki okuyucuları kontrol noktalarında okutarak oraya geldiklerini bildirirler.

Pusula: Haritanın doğru yorumlanması amacıyla yaygın olarak kullanılmakla birlikte zorunlu değildir. Tecrübe gerekse de acemi sporcuların da harita ile Oryantiring yapması mümkündür. Oryantiring pusulalarının haritayla birlikte kullanılabilmesi için şeffaf olmaları gerekmektedir ve bu yüzden şeffaf yapılırlar. İyi bir Oryantiringçi sadece pusulanın nasıl kullanılacağını değil, ne zaman ve nerede kullanılacağını da iyi bilir.

Parmak pusulası: Parmağa takılabilen, harita ile taşınabilen pusula tipidir.

Giyim: Genelde kolay kuruyan sentetik kumaşlar tercih edilir. Kolların ve özellikle bacakların çalı ve dikenlerden korunması için uzun kollu tişört ve pantolon giyilir. Böylece doğada bulunan kene gibi zararlı böceklerin ısırmasına karşı da koruma sağlanmış olur. Ayrıca çalı ve dikenlerden daha iyi korunmak için  de tozluk kullanılabilir.

Ayakkabı: Koşuya uygun ve zemini iyi tutan herhangi bir spor ayakkabı kullanılabilir ve Oryantiring için özel üretilen çivili ayakkabılar da kullanılabilir.

Türkiye’de Oryantiring

Oryantiring sporu Türkiye’de de bir federasyona sahiptir. Federasyon, yıl boyunca çeşitli etkinlikler ve şampiyonalar düzenler.

Oryantiring’in tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaygınlaşmasını, her cinsten, her yaştan ve her meslekten insanlar tarafından yapılan etkinlikler sağlamıştır. Ülkemizde bu sporun popüler olmasını isteyen bir grup sporsever ilk kez 5 Aralık 1999 tarihinde bir araya gelmiştir ve ilk büyük Oryantiring etkinliği düzenlemiştir.

Türkiye’de Oryantiring, 1970’lerden beri TSK’ya bağlı kurumlar ve diğer kamu kurumları bünyesinde yapılmaktadır. 1999 yılında İstanbul ve Ankara’da halka açık Oryantiring grupları kurulmuş ve faaliyete başlamıştır.

Türkiye’de resmi örgütlenme çalışması 2001 yılında başlamış ve 2002 yılında Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Dağcılık Federasyonu’na bağlı Oryantiring Asbaşkanlığı kurulmuştur. Asbaşkanlık 2004 yılında İzcilik Federasyonu’na bağlanmıştır.

2006 yılında bir Oryantiring Federasyonu kurulması kararı alınmış olup, 28 Mart 2006 tarihinde İzcilik Federasyonundan ayrılan Oryantiring, 19 Haziran 2006 tarihinde kurulan Oryantiring Federasyonu’na bağlanmıştır. 2006 yılının son dönemlerinde özerkliğini isteyen Federasyon, 2007 mart ayında birinci genel kurulunu yaparak özerk federasyon olmuştur.Türkiye’deki en önemli Oryantiring faaliyeti, uluslararası katılıma sahne olan İstanbul 5 Gün yarışmalarıdır.

Video İle Anlatım

Oryantiring Nedir ve Nasıl Oynanır, Oryantiring Oyun Kurallarını makalemizin sonuna geldik. Diğer yazılarımıza göz atabilirsiniz; Kaynakça Vikipedi: Oryantiring

• Elektrik Tasarrufu Nasıl Yapılır ?
• Kot Pantolonun Uzun Süre Dayanması için Yapılması Gerekenler
• Evde 3 Dakikada Yapılabilen Mini USB Klima

Sık Sorulan Sorular